Bị Trung Quốc Ép Nước Chủ Nhà Cam Bốt: Thượng Đỉnh ASEAN Lờ Chuyện Biển Đông

PHNOM PENH (Tổng Hợp) -- Tổng Thống Phi Luật Tân Benigno Aquino kêu gọi 10 thành viên ASEAN nỗ lực vượt qua khó khăn theo một mẫu cư xử trên những tuyên bố lãnh hải tại Biển Nam Trung Quốc (Biển Đông), trước khi thương lượng với Trung Quốc để giảm căng thẳng trong khu vực.
Aquino, phát biểu hôm Thứ Ba tại thủ đô Phnom Penh của Cam Bốt, với các lãnh đạo ASEAN khác rằng nhóm [ASEAN] phải “đứng trung lập” trong những thương lượng của họ với Bắc Kinh. Các quốc gia ASEAN và Trung Quốc [không phải thành viên] đều đưa ra những tuyên bố xung đột đối với các giếng dầu tại Biển Đông, và nhiều vụ xung đột trên biển gần đây đã nâng cao căng thẳng trong vùng.
Thủ Tướng Cam Bốt Hun Sen, chủ tịch luân phiên ASEAN, khai mạc thượng đỉnh 2 ngày hôm Thứ Ba với lời kêu gọi các quốc gia thành viên cùng làm việc để thu hẹp dị biệt giữa những nước giàu nhất và nghèo nhất của khu vực.

Cam Bốt giữ quan hệ rất gần với Bắc Kinh, và các nhà phân tích tiên đoán trước thượng đỉnh rằng Phnom Penh, như là kẻ hưởng lợi chính của đầu tư Trung Quốc, sẽ tìm mọi cách làm nhẹ tranh chấp biển đảo vì họ là nước chủ nhà tổ chức thượng đỉnh.
Phi Luật Tân và Việt Nam đều tố cáo tàu Trung Quốc xâm nhập vào vùng kinh tế của họ và cản trở những hoạt động khai thác dầu của họ. Cả Manila và Hà Nội đều tăng cường tàu hải quân mới khi họ cam kết bảo vệ quyền lợi của họ, trong khi Trung Quốc đã có hàng không mẫu hạm đầu tiên.
Ngoài ra, hôm Thứ Ba, các thành viên ASEAN cũng nêu ra quan ngại về việc kế hoạch phóng hỏa tiễn của Bắc Hàn trong cuối tháng này.
Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á (ASEAN) gồm các nước Brunei, Cambodia, Indonesia, Laos, Malaysia, Burma, the Philippines, Singapore, Thailand, và Việt Nam.
Liên quan đến thượng đỉnh Phnom Penh, bản tin của đài RFA hôm Thứ Ba có tựa đề “Không có biển Đông trong chương trình hội nghị ASEAN” Thủ Tướng Hun Sen, nước chủ nhà, đưa ra chương trình nghị sự gồm 7 điểm mà trong đó không có điểm nào đề cập đến vấn đề Biển Đông. RFA viết rằng, “Chủ tịch ASEAN Hun Sen đề xuất với các nhà lãnh đạo ASEAN xem xét 7 chương trình nghị sự Phnom Penh tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần 20 tuy nhiên trong đó không có vấn đề biển Đông.”
RFA viết tiếp rằng, “Trước Hội nghị này diễn ra, các nước như Việt Nam, Philippines, Brunei và Malaysia đều mong muốn đề cập đến vấn đề biển Đông tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần 20 diễn từ ngày 3-4/4 tại Phnom Penh. Sau khi Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đặt chân đến Phnom Penh, chính phủ nước này cũng bày tỏ sự mong muốn có vấn đề biển Đông trong nghị trình Hội nghị vì không muốn quốc tế hóa.”
Trong khi đó BBC cho biết theo lời nguyên Thứ Trưởng Ngoại Giao Lê Công Phụng thì “Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng có thể sẽ đề cập đến vấn đề tranh chấp Biển Đông tại Hội nghị thượng đỉnh Asean diễn ra tại Phnom Penh trong hai ngày 3 và 4/4.”