Cái chết của 1 người Anh ở ngoại quốc hiếm khi gây một âm vang như vậy. Quốc hội Anh hôm thứ Ba, Ngoại trưởng William Hague gọi cái chết của Neil Heywood: “Chúng tôi đang theo đuổi vụ án này một cách cực kỳ thận trọng, nhưng thật quyết liệt.”
Để đảm bảo nấc thang quyền lực mình được thăng tiến,
Bạc Hy Lai đã sử dụng tất cả các quyền hạn như thị trưởng thành phố Đại Liên để
hối lộ các hoàng tử khác."
Mỹ cũng đã nhập cuộc. Xì-căng-đan đã đổ bể đầu tiên khi cựu Công An trưởng của họ Bạc, ông Wang Lijun, xin tỵ nạn tại lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô, cách Trùng Khánh khoảng 100 dặm, vào đầu tháng Hai. Ông Hague đã xác nhận rằng ông Wang đã thông tin chi tiết về cái chết đáng ngờ của Heywood trong tháng 11. Ông Wang đã bị Mỹ từ chối không cho tị nạn, và hiện giờ đang bị Trung Quốc giam giữ.
Sau đó, vào tuần trước, Bắc Kinh lại tung ra một tin ngoạn mục, chính thức loan báo trên đài truyền hình nhà nước. Họ cho biết Heywood đã bị sát hại, và các nghi phạm chính là người phụ nữ được mệnh danh là Jackie Kennedy của Trung Quốc: Gu Kailai, vợ của Bạc Hy Lai. Cô ấy là người thân cận với Heywood, nhưng “họ có đụng chạm về quyền lợi kinh tế, ngày càng gia tăng,” theo lời tuyên bố chính thức của Trung quốc.
Gu được câu lưu bởi các cơ quan tư pháp về tội tình nghi giết người.
Như vậy, Neil Heywood là ai? Ông đã dọn đến Trung Quốc hơn một thập niên trước, ban đầu sống ở phía bắc thành phố Đại Liên ở một thời điểm khi họ Bạc là thị trưởng ở đây. Heywood đã làm một số công việc cho Hakluyt, một cơ quan tình báo Anh. Ông đã lập mối quan hệ với gia đình Bạc Hy Lai, giúp đỡ sắp xếp chuyện giáo dục cho con trai gia đình họ Bạc, Bo Guagua, hiện đang theo học tại hai trường nội trú ưu tú của Anh quốc, Papplewick và Harrow.
Kerry Brown, một chuyên gia về Trung Quốc, cố vấn cho bộ đầu não Chatham House tại London, nói rằng ông đã gặp Heywood nhiều lần hơn trong vòng 10 năm qua.
“Tôi nhớ anh ấy có nhắc đến ông Bạc Hy Lai, nhưng không nói chi tiết,” ông Brown cho biết Heywood là một mẫu người tư vấn đã đắc lực bán những mối giao hảo cho gia đình họ Bạc. “Anh ấy làm việc với các đường giây cá biệt, kinh doanh tự thân riêng lẻ, và tôi cho rằng hiện giờ khi như câu chuyện đã vở lỡ ra, rất ít người biết nhiều về những gì anh ta đã làm.”
Heywood đã bị ám sát vì dọa sẽ tiết lộ kế hoạch chuyển tiền ra nước ngoài, theo một nguồn tin được Reuters rò rỉ từ cuộc điều tra chính thức của Trung Quốc. Có những tin đồn mờ ám về những đồ uống bị nhiễm độc, cyanide được đồn thổi trên mạng Internet của Trung Quốc. Nhưng đối với nhà báo Trung Quốc Jiang Weiping chẳng có cái nào – ngay cả các cáo buộc giật gân nhất – là chuyện phải ngạc nhiên. Ông làm việc cho các phương tiện truyền thông nhà nước tại Hồng Kông, nhưng đã trải qua 5 năm tù giam và thêm 3 năm quản thúc tại gia sau khi sử dụng một bút hiệu để báo cáo về tham nhũng của gia đình họ Bạc. Ông hiện đang sống ở Canada.
Trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với NPR (National Public Radio/ Đài Phát Thanh Mỹ (tư nhân), ông Jiang đã mô tả ông Bạc Hy Lai và vợ của ông đã hoạt động như thế nào vào những năm cuối của thâp niên 80. Họ Bạc cai quản văn phòng tuyên truyền ở thành phố Đại Liên, coi sóc các vấn đề về văn hóa. Vợ ông, cũng là một luật sư, khởi xướng Viện Nghiên cứu Văn hóa Dân tộc.
“Những nhân vật đứng đầu các Hội Nhà văn và Hội Nghệ sĩ, v.v.., đều do người vợ của ông Bạc Hy Lai lựa chọn”, ông Jiang nói. “Phải có quà cáp trước khi được thăng tiến. Cô ta nhận được bạc triệu từ những doanh nhân tài trợ cho viện của cô. Nhưng thực tế cô ta chỉ lo hốt tiền vào. Cô dùng tiền này để tổ chức các buổi tiệc đình đám, ban bố ân huệ và lót túi của mình.”
Trong lúc chồng leo thang quyền chức, cô Gu thiết lập một công ty pháp lý, Jiang tin rằng công ty này thực thi các nhiệm vụ tương tự. Ông Giang cho rằng cặp vợ chồng này tẩu tán tiền tài của họ qua tên tuổi các thành viên trong gia đình. Theo cơ quan thông tấn Bloomberg chị em cô Gu làm chủ các công ty trị giá 126 triệu USD. Và theo tin báo, anh trai của Bạc Hy Lai, phó chủ tịch của một công ty quốc doanh, bằng cách sử dụng biệt danh, được thụ hưởng nhiều cổ phiếu trị giá 25 triệu USD.
Ông Jiang cho biết ông Bạc sử dụng bất động sản để mua hậu thuẫn của con cháu các quan chức cao cấp, được gọi là các ‘hoàng tử’. “Để ăn chắc rằng mình sẽ được quyền chức, Bạc Hy Lai sử dụng tất cả quyền hạn thị trưởng thành phố Đại Liên của ông để hối lộ các hoàng tử khác”, Jiang nói. “Ông ấy đã tặng cho họ những món giao dịch đất đai béo bở, các dự án tài chính và các cơ hội thương mại lợi lộc ở nước ngoài để gầy dựng mối quen biết, để họ sẽ giúp ông ta được thăng tiến và làm giàu.”
Thật vậy, thậm chí còn có một vụ nói về những người tay chân của họ Bạc đã “điều phối các lợi ích bất động sản của ông như thế nào” trong một cáp ngoại giao Mỹ bị rò rỉ từ năm 2009. Cáp này mô tả làm thế nào mọi người gần ông Bạc “khuynh loát một số tài sản sản đất đai lớn tại Đại Liên.”
Với tầm nhìn khuynh tả và hệ thống phe phái hỗ trợ cao, ông Bạc đã trở thành siêu minh tinh của chính trị Trung Quốc, một người có nhiều triển vọng lên đến đỉnh cao trong guồng máy lãnh đạo cao nhất. Và báo chí của Trung Quốc nhấn mạnh rằng sự sụp đổ ngoạn mục của ông đã không chạm vào bất kỳ một sự bất ổn chính trị nào. “Vụ án này không nói lên một cuộc đấu tranh chính trị trong nội bộ đảng”, một bài xã luận được công bố trong tờ China Daily.
Nhưng rất ít người Trung Quốc tin điều đó, nhất là trong chiều hướng các bản tin báo đảng viên và quân đội đã tuyên thệ trung thành với lãnh đạo hiện hành của Trung Quốc. “Chỉ có một cách để giải thích cho lời thề trung thành của quân đội”, ông Zhang Ming, một chuyên gia về khoa học chính trị tại Đại học Nhân Dân của Trung Quốc cho biết. Bạc Hy Lai đã cố gắng huy động quân đội, trong xu hướng giống như một cuộc nổi loạn. Ông ta đã đi quá đà. ”
Chính phủ đã nhất định chối bỏ bất kỳ tin đồn có âm mưu đảo chính nào, họ bắt giữ sáu người đã loan tin đồn như vậy. Bạc Hy Lai hiện đang bị điều tra vì “vi phạm nghiêm trọng kỷ luật,” và đã có đồn đoán rằng ông có thể sẽ phải đối đầu với 1 bản án tử hình. Tuy nhiên, bất kỳ một nỗ lực nào nhằm làm sáng tỏ đường giây mối nhợ về chuyện hối lộ của ông sẽ có khả năng kéo theo nhiều người khác ở nhiều tầng lớp trong nội bộ Đảng Cộng sản Trung quốc.
Ông Giang dự báo nhiều chi tiết của lối sống cuồng vội của ông Bạc sẽ được đưa ra ánh sáng, kể cả cả những lăng nhăng tình ái của ông. “Tôi nghĩ nếu nói rằng ông đã có 100 tình nhân thì đó là một phỏng đoán cực kỳ khiêm tốn. Uy quyền của ông ta rất khủng khiếp. Ông có nhiều tình nhân, và ông sử dụng phụ nữ như một món quà để tặng cho các quan chức khác.”
Chuyện hiển nhiên là Bạc Hy Lai là một sản phẩm của hệ thống chính trị của Trung Quốc. Là con trai của một vị anh hùng cộng sản, ông đã sử dụng dòng máu cách mạng của mình một cách tối đa để tích lũy sự giàu có và đặc quyền. Vụ án này sẽ mở ra một cửa sổ cho thấy nhân dạng vương hầu của chủ nghĩa cộng sản, quá rời xa với nguyên lý Cộng sản mà người ta có thể được tưởng tượng. Tính chính thống của Đảng Cộng sản Trung Quốc có thể bi lung lay.
Những ai lạc quan hy vọng scandal này sẽ dẫn đến cải tổ chính trị. Một hậu quả nào khác, họ nói, sẽ không thể mường tượng nổi.
Bản Anh ngữ: npr.org ngày 18 tháng 4, 2012
N.K.T.A chuyển ngữ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét